Mε νέα όπλα στη μάχη κατά του «πράσινου σκουληκιού»

Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση, μέσω αυξημένης καλλιεργητικής φροντίδας, διατήρησης των φυσικών εχθρών και ορθολογικής χρήσης της φυτοπροστασίας στα χωράφια, είναι ο πλέον ενδεδειγμένος τρόπος για την καταπολέμηση του προβλήματος με το «πράσινο σκουλήκι» στις καλλιέργειες, το οποίο έχει αρχίσει κι αναπτύσσει ανθεκτικότητα στα περισσότερα από τα διαθέσιμα φυτοφάρμακα, με συνέπεια να προκαλεί μεγάλες καταστροφές.

Το επικίνδυνο έντομο αξιοποιεί για τη διαιώνισή του πάνω από 100 φυτά – ξενιστές και μία από αυτές είναι το βαμβάκι, που έχει βαρύνουσα σημασία για την αγροτική οικονομία της χώρας, καθώς κάθε χρόνο καλλιεργούνται πάνω από 2,3 εκατ. στρέμματα, όπως τονίστηκε σε εκδήλωση που διοργάνωσαν το βράδυ της περασμένης Τρίτης στο Πλατύ Ημαθίας, η Φυτιατρική Εταιρεία Ελλάδος, ο Δήμος Αλεξάνδρειας και το Παράρτημα Κ. Μακεδονίας του ΓΕΩΤΕΕ.
Είναι ένας από τους πιο βασικούς εχθρούς της βαμβακοκαλλιέργειας, που πολύ δύσκολα αντιμετωπίζεται και το κακό είναι ότι αποκτά ανθεκτικότητα, αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.
 «Με τη νέα νομοθεσία για την φυτοπροστασία μας έχουν μείνει πολύ λίγα όπλα για να το καταπολεμήσουμε», τόνισε στo Agronews ο εντομολόγος δρ Φίλιππος Ιωαννίδης, που ήταν στους ομιλητές της εσπερίδας για το «πράσινο σκουλήκι», προσθέτοντας πως «οφείλουμε να σταματήσουμε την αλόγιστη χρήση των φυτοφαρμάκων, αν δεν θέλουμε να χάσουμε και τις τελευταίες λίγες ομάδες εντομοκτόνων που συνεχίζουν να είναι αποτελεσματικές».
Σύμφωνα με το συνομιλητή μας, «είναι αναγκαίο να αξιοποιούνται ανθεκτικές ποικιλίες, να γίνονται προσεγμένα οργώματα και να αποφεύγεται η περιττή λίπανση στις καλλιέργειες κι αυτό αν συνδυαστεί με την προστασία των φυσικών εχθρών του «πράσινου σκουληκιού», όπως είναι για παράδειγμα οι πασχαλίτσες, και αποφεύγονται οι άσκοποι ψεκασμοί,  σε λάθος χρόνους και με λάθος μείγμα φαρμάκων,  μπορεί να προκύψει παραγωγή ακόμη και 500 κιλών το στρέμμα στο βαμβάκι, που αποφέρει ένα καλό εισόδημα στον αγρότη».

Μείωση ψεκασμών
Στην παρέμβασή του ο δρ Δημ. Σταυρίδης, εντομολόγος προϊστάμενος φυτουγειονομικού και ποιοτικού ελέγχου ΔΑΟΚ ΠΕ Λάρισας, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο πρόγραμμα για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του πράσινου σκουληκιού στην περιοχή της Θεσσαλίας, που ξεκίνησε πιλοτικά να εφαρμόζεται από το 2002 και όταν μετά την καταστροφή του 2010, διαπιστώθηκε ότι αποδίδει το υπουργείο το εξάπλωσε σε όλη την Ελλάδα.
Με βάση τα στοιχεία που παράθεσε προς το κοινό των σχεδόν 200 αγροτών και γεωπόνων από την ευρύτερη περιοχή της Αλεξάνδρειας, που βρέθηκαν στην εκδήλωση, οι πληθυσμοί του εντόμου έχουν εμφανίσει αξιοσημείωτη μείωση όπου εφαρμόζεται το πρόγραμμα, ενώ όπου διατηρείται υψηλός πληθυσμός φυσικών εχθρών του πράσινου σκουληκιού δεν είναι καν αναγκαίοι οι ψεκασμοί. Όπως είπε μέσω του προγράμματος τοποθετούνται οι ειδικές φερομονικές παγίδες σε διάφορα σημεία, για να εντοπιστεί η πυκνότητα του πληθυσμού του εντόμου και ο κατάλληλος χρόνος για να διενεργηθούν οι ψεκασμοί έγκαιρα και όχι στην τύχη, γιατί έτσι μπορούν να έχουν και αποτέλεσμα. «Με το πρόγραμμα, η μείωση των ψεκασμών μπορεί να είναι ακόμη και της τάξης του 30% - 40%, κάτι που σημαίνει ότι το όφελος εκτός από περιβαλλοντικό, είναι και οικονομικό για τους αγρότες», επισημαίνει ο κ. Ιωαννίδης, συμπληρώνοντας πως «οι ψεκασμοί πρέπει να γίνονται μόνον εφόσον  διαπιστώνεται πως υπάρχουν πάνω από 4-5 σκουλήκια ανά 100 φυτά και να μην είναι πάνω από 2 φορές τη χρονιά από την ίδια ομάδα εντομοκτόνων, για να αποφευχθεί η ανάπτυξη ανθεκτικότητας προς αυτά». Τι συμβαίνει σήμερα; Σύμφωνα με τον πρόεδρο του παραρτήματος Κ. Μακεδονίας του ΓΕΩΤΕΕ κ. Αθ. Σαρόπουλο, «σε πολλές περιπτώσεις οι παραγωγοί πληρώνουν από την τσέπη τους για να καταστρέψουν την καλλιέργειά τους, διότι λόγω άγνοιας χρησιμοποιούν φάρμακα στα οποία έχει ανθεκτικότητα το πράσινο σκουλήκι και στην πραγματικότητα αυτό που πετυχαίνουν είναι να  σκοτώνουν τους ωφέλιμους οργανισμούς, που είναι φυσικοί εχθροί του. Και μετά διερωτώνται τι έφταιξε».
Στη βιολογία, την εξάπλωση, καθώς και τους πάνω από 100 ξενιστές που διαθέτει το πράσινο σκουλήκι, αναφέρθηκε ο δρ Ζώης Ζαρταλούδης, εντομολόγος του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τονίζοντας πως το έντομο στην Ελλάδα έχει βιολογικό κύκλο 1-1,5 μήνες ανάλογα τις καιρικές συνθήκες και γεννά 3-4 φορέα το χρόνο από περίπου 3.000 αβγά κάθε φορά. Είπε, ακόμη, πως πρόκειται για ένα μεταναστευτικό έντομο που μπορεί να μετακινηθεί έως και 400 – 500 χλμ., και πως πλέον κρίσιμη περίοδος είναι αυτή του Αυγούστου και δη του πρώτου μισού του μήνα.
Χαιρετισμούς στην εκδήλωση απηύθυναν ο Ελευθέριος Τζάμος, πρόεδρος της Φυτιατρικής Εταιρείας Ελλάδος, που είναι ένα νέο όργανο με σχεδόν 200 μέλη, επιστήμονες γεωπόνους, ο δήμαρχος Αλεξανδρείας, ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Σπ. Μάμαλης και ο ομόλογός του στο παράρτημα Κεντρικής Μακεδονίας.